کشورهای عضو گروه ۱+۵ از ایران خواسته اند که در مذاکرات هسته ای با این گروه "جدی" باشد و به بازرسان بین المللی اجازه دسترسی به تمامی مراکز مورد نظر آنان را بدهد.

کشورهای آلمان، آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه، موسوم به گروه ۱+۵، روز پنجشنبه ۸ اسفند (۱۸ اسفند) با صدور بیانیه مشترکی، خواست های خود از ایران را در مذاکراتی که قرار است در مورد پرونده هسته ای این کشور برگزار شود شرح دادند.

در این بیانیه که در جریان اجلاس دوره ای شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی صادر و در میان شرکت کنندگان در اجلاس توزیع شد، آمده است: "ما از ایران می خواهیم تا برای دستیابی به نتایج ملموس، بدون پیش شرط وارد روند مذاکراتی جدی و بدون وقفه شود."

کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات هسته ای گروه ۱+۵ با ایران، روز سه شنبه این هفته با ارسال نامه ای برای سرپرست مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی، موافقت این گروه را برای برگزاری دور جدیدی از مذاکرات به آگاهی او رسانده بود.

گروه ۱+۵ در بیانیه امروز، بر حمایت از مصوبه شورای حکام آژانس بین المللی در ماه نوامبر سال گذشته تاکید کرده است که در آن، از ایران و آژانس بین المللی خواسته شده بود به منظور حل و فصل ابهامات باقی مانده در مورد فعالیت های اتمی جمهوری اسلامی، به ارتباط و گفتگوهای فشرده خود ادامه دهند.

توصیه به ایران برای "مذاکرات جدی" در جریان اجلاس شورای حکام مطرح شده است

این بیانیه یادآور می شود که در قطعنامه های شورای حکام از ایران خواسته شد تا "اجازه دسترسی آژانس به تمامی اطلاعات، اسناد، مراکز، مواد و کارکنان مرتبط با فعالیت های هسته ای مورد نظر آژانس را بدهد و با هدف تحصیل اعتماد جامعه بین المللی نسبت به صلح آمیز بودن این فعالیت ها، در مذاکراتی جدی و بدون پیش شرط شرکت کند."

در بیانیه گروه ۱+۵ به دو دور مذاکرات نمایندگان آژانس و ایران که در ماه های ژانویه و فوریه سال جاری در تهران برگزار شد اشاره شده اما آمده است که "با وجود تمامی تلاش هایی که تاکنون به عمل آمده، هنوز هیچ توافقی از جمله در مورد دسترسی بازرسان آژانس به سایت های مورد نظر آنان در ایران به دست نیامده است."

گروه ۱+۵ مشخصا از ایران می خواهد تا "به تعهد خود در مورد دسترسی بازرسان به سایت پارچین عمل کند."

لزوم دستیابی به توافق

این بیانیه بر لزوم دستیابی سریع ایران و آژانس به توافق در مورد حل و فصل تمامی مسایل مورد نظر "به خصوص موضوعات راجع به ابعاد نظامی احتمالی فعالیت های هسته ای ایران در گزارش مدیرکل آژانس" تاکید کرده است.

آخرین دور مذاکرات هسته ای ایران در استانبول بدون نتیجه به پایان رسید

اشاره این بیانیه به گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش او در ماه نوامبر سال گذشته است که در آن، ضمن ابراز نگرانی نسبت به وجود ابعاد نظامی احتمالی در برنامه های هسته ای ایران، خواستار شفاف سازی در این زمینه شده بود.

گروه ۱+۵ گفته است که گزارش مدیرکل در مورد تحولات اخیر در زمینه غنی سازی اورانیوم در مراکز فردو و نطنز را "تاسف آور" تلقی می کند.

در بخش دیگری از این بیانیه، موکدا از ایران خواسته شده است تا بدون هیچ تاخیری به تمامی تعهدات خود در چارچوب قطعنامه های مصوب شورای امنیت سازمان ملل عمل کند و کلیه مصوبات شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، از جمله عملیاتی کردن فوری پروتکل الحاقی را نیز به اجرا بگذارد.

شورای امنیت سازمان ملل با تصویب قطعنامه هایی از ایران خواسته است بخشی از فعالیت های هسته ای خود، به خصوص در زمینه غنی سازی اورانیوم را متوقف سازد و برای وادار کردن جمهوری اسلامی به اجرای این قطعنامه ها، یک رشته تحریم های الزام آور بین المللی را علیه این کشور به اجرا گذاشته اما دولت ایران این قطعنامه ها را غیرقانونی دانسته و از اجرای آنها خودداری ورزیده است.

در مورد پروتکل الحاقی، که شامل نظارت دقیق تر و گسترده تر بازرسان آژانس بین المللی بر فعالیت های هسته ای کشورهای عضو آژانس است، دولت ایران در سال ۲۰۰۳ و دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی این سند را پذیرفت اما توافقنامه مربوط به آن را به تصویب مجلس نرساند و در سال ۲۰۰۷ دولت محمود احمدی نژاد در اعتراض نسبت به تصویب قطعنامه شورای امنیت علیه ایران اعلام کرد که دیگر به این پروتکل عمل نمی کند.

از آمانو خواسته شده پیشرفت در پرونده هسته ای ایران را به اجلاس بعدی شورای حکام گزارش کند

گروه ۱+۵ در ادامه بیانیه خود بر دستیابی به راه حلی جامع برای مساله هسته ای ایران از طریق مذاکره و براساس برخوردی گام به گام و منطبق با روش اعلام شده توسط خانم اشتون تاکید نهاده و از مدیرکل آژانس بین المللی خواسته است تا گزارش پیشرفت در زمینه اجرای مصوبات شورای حکام در مورد برنامه های هسته ای ایران را به جلسه بعدی شورای حکام در ماه ژوئن سال جاری ارائه دهد.

آخرین دور مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در ژانویه سال ۲۰۱۱ در استانبول برگزار شد اما بدون نتیجه به پایان رسید.

در این مذاکرات، کشورهای گروه ۱+۵ تاکید داشتند که مذاکرات باید بر محور پرونده هسته ای ایران و نحوه حل و فصل آن صورت گیرد اما نمایندگان جمهوری اسلامی خواستار طرح مباحث گسترده تری از جمله نحوه مشارکت دولت این کشور در حل و فصل مشکلات جهانی بودند.

در آن زمان، برخی از مقامات غربی دولت ایران را متهم کردند که در صدد است با کشاندن گروه ۱+۵ به مذاکراتی طولانی و بدون نتیجه، فرصت لازم را برای ادامه و تکمیل برنامه های اتمی خود به دست آورد و در عین حال مانع از تشدید فشارهای بین المللی شود.

شکست مذاکرات استانبول و گزارش های بعدی مدیرکل آژانس بین المللی در مورد احتمال وجود ابعاد نظامی در برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی باعث شد تا کشورهای غربی یک رشته تحریم های یکجانبه جدید را علیه ایران به اجرا بگذارند.